Winterzon

Een term die je geregeld tegen zult komen is 'winterzon'. Ook wij gebruik woorden zoals winterzon, winterzonvakantie en winterzonbestemming geregeld. Maar wat is dat nou, een winterzon? Is het echt een ding of is het verzonnen door marketeers?

Klimatologisch

Binnen de klimatologie bestaat een winterzon eigenlijk niet. Er bestaat maar één zon. Dit centraal in ons zonnestelsel gesitueerde hemellichaam kent geen seizoenen. Sterker nog, de zon kent geen jaren zoals wij dat op aarde wel kennen. Een aards jaar is wel zongerelateerd, omdat het de exacte tijd is die de aarde nodig heeft om een volledige omwenteling rond de zon te maken.

Een verkeerde interpretatie van de zonkracht is dat wij mensen zeggen dat de zon in de winter minder sterk is dan in de zomer. Dat is niet zo. De zon fluctueert in sterkte, wat vooral te wijten is aan energie-uitbarstingen op de zon. Het is niet zo dat de zon in de winter minder sterk is dan in de zomer. Seizoenen op aarde zijn variabel. Als het vandaag in Nederland winter is, is het in Kaapstad zomer. De zon is in beide gevallen hetzelfde en net zo sterk. Het enige verschil is de afstand van de zon tot een bepaald punt op het aardoppervlak en de hoek waarmee de zon op een bepaalde plek op aarde terechtkomt. Hiermee wordt de hoeveelheid zonnekracht bepaald op de verschillende plekken op aarde. Verder bestaat er een verschil in daglengte die ontstaat door de positie van de aarde ten opzichte van de zon.

Binnen weerberichten wordt de term winterzon weleens gebruikt. Als de zon hier in Nederland in de winter schijnt en het koud en schraal weer is, dan worden termen zoals 'een schraal winterzonnetje' soms toegepast. Als je landschapsfoto's zou bekijken waarop een schrale winterzon uitgebeeld wordt, dan vertaalt zich dat bijvoorbeeld in flets zonlicht waardoor je een zogenaamde uitgebeten lucht krijgt.

In de reisbranche

Eigenlijk wordt de term 'winterzon' vooral gebruikt in de reisbranche. Binnen de Nederlandse reisbranche werkt men traditioneel met twee seizoenen: het winterseizoen en het zomerseizoen. Het winterseizoen loopt eigenlijk van november tot en met april. In de praktijk wordt het einde van april meestal aan het zomerseizoen toegevoegd bij de aanbieders van pakketreizen. Binnen de luchtvaart zie je dat men vaak wel eind april of begin mei het nieuwe vluchtschema in laat gaan. Aan het einde van oktober, bijna tegelijkertijd met het ingaan van de wintertijd, wordt het winterschema ingevoerd.

Naast alle niches sprak men vooral van het zomerseizoen, het wintersportseizoen en verre reizen. Het zomerseizoen werd eigenlijk als het standaard seizoen gezien voor zonvakanties. Bij verre reizen pakte men alles mee wat ver weg was, inclusief wat we nu winterzonvakanties noemen. Er was nog geen specifieke benaming voor zonvakanties in de winter. Halverwege de jaren '00 zag je de term 'winterzon' af en toe opduiken. Binnen de reisbranche werd deze term mondjesmaat gehanteerd. Nadat in het jaar 2007 de site www.winterzon.net geïntroduceerd werd, zag je een snelle adoptie van het woord winterzon en daarvan afgeleide woorden. Inmiddels is het een belangrijk segment geworden binnen de Nederlandse reiswereld. Grote en kleinere reisorganisaties doen hun best om op het product 'winterzonvakanties' goed gevonden te worden in zoekmachines.

Wat is een winterzonvakantie?

Maar wat is dan een winterzonvakantie? Het woord zegt het zelf eigenlijk al: een winterzonvakantie is een zonvakantie in het winterseizoen. Voor Nederlanders en Belgen betekent dat een zonvakantie die in de periode november tot en met april plaatsvindt. En inderdaad: november is geen winter maar herfst en maart en april zijn lentemaanden. Het gaat om het seizoen binnen de reisbranche, zoals hierboven ergens beschreven staat.

Je ziet dat er geen duidelijke lijn is in wat voor soort vakantie nou exact onder een winterzonvakantie valt. Over het algemeen wordt een vakantie waarin het warm (en liefst ook zonnig) genoeg is om op het strand of aan het zwembad te liggen, en waarbij het zeewater een aangename temperatuur heeft als winterzonvakantie gezien. Denk bij voorkeur aan luchttemperaturen die tussen de 25 en 30 graden liggen. Wat warmer mag ook, iets koeler ook. Ideaal is het voor de meesten toch wel als het om zomerse temperaturen gaat. Voor een goede (winter)zonvakantie vormen veel zon en weinig regen de beste mix van weersomstandigheden.

Wat soms ook als een winterzonvakantie beschouwd wordt, is een vakantie naar een relatief zonnige bestemming, waarbij lenteachtige temperaturen met soms warme (>20 graden) en af en toe zomerse (>25 graden) dagen. Dit zijn vooral plekken waar men gaat overwinteren of waar men naartoe gaat om de ergste kou en somberheid te ontlopen. Denk bijvoorbeeld aan de Costa Blanca, de Costa del Sol, de Algarve en eigenlijk ook de Canarische Eilanden. In het geval van de Canarische Eilanden is het lastig om te bepalen wat voor soort winterzonbestemming het is. Sommige (delen) van eilanden zijn winterzonplekken waar je echt een zonvakantie kunt vieren, maar op redelijk wat delen van deze archipel is het meer lenteachtig dan zomers waardoor het meer richting een 'ontloop de winter'-vakantie gaat.

Winterzonbestemmingen

Wat zijn nou echte winterzonbestemmingen? Wat zijn de plekken waar je tijdens onze winter kunt genieten van aangename weersomstandigheden voor een strandvakantie of zonvakantie? In het algemeen kun je stellen dat veel (sub)tropische en aride bestemmingen die op het noordelijk halfrond liggen zich goed lenen voor een winterzonvakantie. Op het zuidelijk halfrond hangt het ervan af of een bestemming natte of droge zomers kent. De zomers vallen daar gelijk met onze winters, omdat ze op het andere halfrond liggen. In Zuid-Afrika is het dus zomer van december tot en met februari. In het geval van Kaapstad zijn het droge, warme en zonnige zomers waardoor dit een uitstekende winterzonbestemming is. Als je kijkt naar Johannesburg, dat centraal in het land ligt, zie je dat de zomer juist het natte seizoen is.

Europa
Het continentale deel van Europa is niet zo geschikt voor een echte winterzonvakantie. Ja, aan de Spaanse costa's, op de Griekse eilanden en het zuiden van Italië kan het aangenaam zijn. Maar om dagenlang te zonnebaden is het net niet goed genoeg. De Canarische Eilanden zijn een stuk beter te doen in de winter. Daar heersen grotendeels lenteachtige temperaturen. In het zuiden van Tenerife, Gran Canaria, Fuerteventura en Lanzarote kan het zomers worden.

Afrika
Binnen het Afrikaanse continent geldt dat het op veel plekken op het zuidelijk halfrond het zomer is. Dat betekent in de meeste gevallen naast hoge temperaturen ook dat dit het natte seizoen is. Niet ideaal voor een winterzonvakantie, dus. Het zuiden van Zuid-Afrika vormt hier een uitzondering op. Enkele bestemmingen in de noordelijke helft zijn wel echte winterzonbestemmingen. In landen als Kaapverdië, Senegal, Gambia en Egypte is het dan heerlijk warm en zonnig. In het geval van Egypte gaat het om de badplaatsen aan de Rode Zee en gaat het vooral om de maanden november, maart en april.

Arabisch Schiereiland
Voor bestemmingen op het Arabisch Schiereiland, zoals Dubai, Abu Dhabi, Oman en Qatar geldt dat de winter veruit het beste seizoen is om hier naartoe te reizen. Bij middagtemperaturen die in dit seizoen gemiddeld tussen de 22 en 35 graden liggen is het hier heerlijk. De zon laat zich gegarandeerd veel zien en regen blijft tot een minimum beperkt. In het zomerseizoen is het in deze regio meestal te heet om een goede zonvakantie te kunnen vieren.

Azië
Voor het Aziatische continent geldt dat de zuidelijke regionen in de winter prima winterzonbestemmingen zijn. Denk aan India, Sri Lanka, Thailand, Vietnam, Maleisië en de Malediven. November valt vaak nog binnen het regenseizoen en ook december kan qua weer nog wat twijfelachtig zijn. De eerste maanden van het kalenderjaar zijn in deze landen vaak de beste maanden om er naartoe te reizen. Perfecte winterzonbestemmingen, dus. Indonesië en dan vooral Bali wordt veel gepromoot voor een zonvakantie in de winter, maar eerlijk gezegd reis je daar beter naartoe in de zomer. Indonesië zit tijdens onze winter in het regenseizoen.

Oceanië
Binnen het uitgestrekte continent Oceanië is Nieuw-Zeeland een absolute winterzonbestemming. Daar is het dan volop zomer, vooral op het Noordereiland. Voor Australië geldt dat het tijdens onze winter daar zomer is. Vooral in de zuidelijke helft van Australië is het dan heerlijk. In het noorden, en met name het noordoosten, is dit het natte seizoen met kans op zware tropische buien en zelfs orkanen. Voor de vele eilandstaten binnen Oceanië geldt hetzelfde. Daar is vaak sprake van het regenseizoen en kans op tropische stormen die soms met orkaankracht langs kunnen trekken. Uitzonderingen hierop zijn de meest zuidelijke eilanden zoals Pitcairn en het tot Chili behorende Paaseiland, dat wel tot de regio Polynesië hoort, maar eigenlijk niet tot Oceanië gerekend wordt.

Noord-Amerika
Binnen het subcontinent Noord-Amerika (inclusief Centraal-Amerika en het Caribisch gebied) zijn veel winterzonbestemmingen te vinden. Binnen de Verenigde Staten is Florida dé plek om te vertoeven tijdens de winter. Het zonnige California is wel zonnig, maar voor een strandvakantie vaak net niet warm genoeg in de winter. Mexico is dankzij de Atlantische en Pacifische kusten een prima winterzonbestemming. In plaatsen als Cancun, Playa del Carmen, Acapulco en Puerto Vallarta is het heerlijk in de winter.
Bijna alle plekken binnen Centraal-Amerika en het Caribisch gebied zijn uitstekende winterzonbestemmingen. Denk aan tropische landen zoals Curaçao, Jamaica en de Dominicaanse Republiek, maar ook aan natuurbestemmingen zoals Costa Rica en Nicaragua. De maand november kan nog instabiel zijn op veel plekken, maar vooral de maanden februari en maart zijn in deze regio uitstekend voor de winterzon.

Zuid-Amerika
In een groot deel van Zuid-Amerika is het zomer op het moment dat het bij ons winter is. Daardoor is onze winter vaak de beste reistijd voor veel bestemmingen in Zuid-Amerika. Grote delen van Colombia zijn dan droog en warm en Chili kent uitstekend weer tijdens onze winter. Voor landen zoals Argentinië en Uruguay zijn dit zonder enige twijfel de beste maanden om daar vakantie te vieren.