Het klimaat van Azerbeidzjan

De Republiek Azerbeidzjan ligt aan de westkust van de Kaspische Zee en grenst aan de landen Georgië, Armenië, Rusland en Iran. Geografisch gezien bestaat Azerbeidzjan uit een drietal zones. Berggebieden vind je in het noorden (Grote Kaukasusgebergte) en het zuidwesten (Kleine Kaukasus), langs de Kaspische Zee vind je het kustgebied van Azerbeidzjan en in het centrale deel van het land ligt de Koera-Arasvlakte, die vernoemd is naar de rivieren Aras en Koera. Deze vlakte ligt voor een deel onder het zeeniveau, waarmee Azerbeidzjan van de Transkaukasische republieken veruit de laagstgelegen gebieden kent. Het landschap bestaat uit deels bergachtige zones, die soms glooiend en groen zijn, maar soms ineens een zeer ruw en rotsachtig uiterlijk vertonen. Het centrale deel van Azerbeidzjan bestaat uit vlaktes waar kleine hoogteverschillen voorkomen.

Azerbeidzjan kent maar liefst negen klimaatzones, terwijl de feitelijke klimaten op basis van temperaturen, neerslaghoeveelheden en neerslagmomenten eigenlijk niet zo erg veel van elkaar verschillen. De grootste verschillen zitten hem in de extreme momenten die voor kunnen komen. Zo kan het in de bergen zo koud worden dat de thermometers ver onder de min dertig graden uitkomen. Het laagterecord staat zelfs op min 42 graden Celsius. In de exclave Nachitsjevan is een hoogste temperatuur van maar liefst 44 graden boven nul gemeten (in de plaats Julfa). Naarmate je meer oostwaarts gaat, richting de Kaspische Zee, krijg je te maken met een stabieler weerbeeld en komen extremen in temperatuur of neerslag steeds minder vaak voor.

Milde winters

Van de hele regio kent Azerbeidzjan gemiddeld de mildste winters, maar er kan bij een stroming waarbij zeer koele lucht vanuit Scandinavië via Rusland naar de Kaspische Zee wordt aangetrokken, een systeem ontstaan waarbij de temperaturen in Azerbeidzjan flink kunnen dalen. De gemiddelde middagtemperatuur in Azerbeidzjan ligt in de winterperiode (december tot maart) rond de 6 tot 10 graden langs de kust tot net iets onder het vriespunt in de bergen. ‘s Nachts vriest het in de bergen matig tot soms streng, langs de kust blijft de thermometer meestal rond het vriespunt hangen dankzij de opwarmende invloed van het zeewater van de Kaspische Zee.

Neerslag

In de wintermaanden valt er relatief weinig neerslag. De hoeveelheden variëren van ongeveer 15 tot 30 millimeter neerslag per maand. In het binnenland valt een redelijk deel van deze neerslag in de vorm van sneeuw, langs de kust kan het zelfs in de koudste maanden januari en februari gewoon regenen in plaats van dat er winterse neerslag valt. Naarmate de temperaturen oplopen en het lente wordt, stijgen ook de neerslaghoeveelheden in het binnenland. De maanden april, mei en juni zijn hier over het algemeen de natste maanden, met regenmeters die per maand gemiddeld veertig tot meer dan honderd millimeter hemelwater meten. Langs de kust blijft de hoeveelheid neerslag tijdens de lente op hetzelfde lage niveau van rond de 15 tot 25 millimeter hangen dat in de wintermaanden ook geldt. Vanaf juni wordt het langs de kust en op de Koera-Arasvlakte een stuk droger en komt neerslag van betekenis bijna niet meer voor. De gebieden in het noordwesten, behorende bij de Grote Kaukasus, kennen in juni nog een natte maand, waarna pas in juli de hoeveelheden neerslag dalen. Hier blijft het aantal millimeters neerslag echter wel een stuk hoger liggen dan op de vlaktes en langs de kust.

Droge en warme zomers

De zomers in Azerbeidzjan zijn warm, droog en zonnig. De plaatsen langs de Kaspische Zee zijn op basis van het klimaat uitstekende zonbestemmingen, maar als zomerzonbestemming speelt Azerbeidzjan een minuscule rol in het hedendaagse toerisme. Wat het weerbeeld betreft kan Azerbeidzjan zich echter meten met veel plaatsen in Spanje en Griekenland. In de zomermaanden lopen de middagtemperaturen gemiddeld op naar 28 tot 32 graden. Tijdens hete periodes kun je hier nog gerust een paar graden bij optellen. Deze dagtemperaturen, in combinatie met aangename nachttemperaturen die langs de kust gemiddeld iets boven de twintig graden uitkomen, weinig neerslag en veel zonuren (zo’n driehonderd per maand in de zomer) maken het klimaat van Azerbeidzjan tijdens de zomer tot een van de betere klimaten van de regio.

Klimaatcijfers

Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op langjarige gemiddelde klimaatstatistieken. De temperaturen worden weergegeven in graden Celsius (°C).

Meer klimaatinformatie

Klimaatcijfers zijn handig, maar bieden geen totaalbeeld van het klimaat en de mogelijke weersomstandigheden binnen een bepaalde periode. Hoe groot de kans op winters weer, (extreme) hitte of orkanen is vind je vaak niet terug in cijfers. Daarom bieden wij per maand handige extra klimaatinfo.