Het klimaat van Rusland

Rusland (officieel: Russische Federatie, Российская Федерация) heeft als grootste land ter wereld te maken met een groot aantal klimaatsoorten. Geen land dat zoveel verschil in temperatuur kent als dit immense land, dat zich uitstrekt over twee continenten: Azië en Europa. In de wintermaanden kunnen de thermometers dalen naar min vijftig graden Celsius en in de zomermaanden kan het zomaar tussen de veertig en vijftig graden worden. Op jaarbasis zijn de temperatuursverschillen bijna honderd graden, een fenomeen dat je op weinig plekken ter wereld terugziet.

Klimaatinfo van de populairste vakantiebestemmingen in Rusland

Bekijk direct het klimaat van de populairste toeristische bestemmingen in Rusland:

Donkere winters

De winterperiode in Rusland is donker en koud. In de gematigde gebieden vriest het 's nachts licht tot matig en kan de temperatuur overdag nog boven het vriespunt uitkomen. Hoe verder je van de Zwarte Zee en Europa komt, des te dieper de temperaturen kunnen dalen. De hoofdstad Moskou heeft in de koudste maanden gemiddelde temperaturen van min twaalf graden 's nachts en min zes graden overdag. Dit zijn echter gemiddelden, waarbij je er rekening mee moet houden dat de thermometers ver onder de genoemde waardes kunnen dalen. Diepvrieskou van min twintig graden overdag of nog lager is in Moskou goed mogelijk. In Siberië wordt het nog veel kouder: Jakoetsk meet in de maand januari overdag gemiddeld -37 graden Celsius en 's nachts maar liefst 45 graden onder het vriespunt. Pas in april komt de thermometer hier weer boven het vriespunt uit, om uiteindelijk in de zomermaanden op te lopen naar zomerse tot soms tropische waardes.

De winters in Rusland zijn niet alleen koud, ze zijn ook donker. Het aantal zonne-uren ligt in de maanden december, januari en februari gemiddeld op één uur zonneschijn per dag. In het uiterste noorden van Rusland red je dat al niet en is het door de lange nachten echt een donkere en koude periode. Ook opvallend voor de wintermaanden zijn de lage hoeveelheden neerslag die in het hele land geregistreerd worden. Meer dan 90% van Rusland meet in de maanden december, januari en februari minder dan dertig millimeter neerslag per maand. Die valt wel vrijwel allemaal in de vorm van sneeuw. Door de lage temperaturen zorgt de geringe neerslag op de meeste plekken in Rusland uiteindelijk toch nog voor een redelijk dik sneeuwdek.

Warme zomers

Vanwege het voor een groot deel ontbreken van een afkoelend effect van zeewater kunnen de temperaturen in de zomers in Rusland flink oplopen . Na een vrij lange winterperiode volgt een kort voorjaar (april-mei), waarin het weer enorm snel omslaat van winters koud naar zomers warm. In juni ligt de gemiddelde dagtemperatuur op veel plekken al boven de twintig graden. Uitzonderingen zijn de gebieden boven de poolcirkel en de berggebieden in het oosten van Rusland. Juli en augustus zijn twee maanden waarin de temperaturen nog een stuk verder op kunnen lopen. Het Europese deel van Rusland is nog redelijk gematigd, met gemiddelde temperaturen van 22-23 graden Celsius als maximum, maar als je een stuk oostelijker gaat, loopt de thermometer steeds verder op. Juist de gebieden die in de winter zo koud zijn, blijken in de zomer regelmatig tropische temperaturen te registreren. De zomermaanden zijn ook wat natter dan de wintermaanden. Ondanks de hoge temperaturen is er in Siberië een zeer groot oppervlakte aan land, waarvan slechts de bovenste laag van de grond ontdooit. Het dieper gelegen deel is zo koud dat een paar maanden zomers weer onvoldoende is om de grond geheel vorstvrij te maken. Wetenschappers voorspellen dat deze zogenaamde permafrost als gevolg van de opwarming van de aarde wel steeds verder zal ontdooien, met allerlei schadelijke gevolgen voor het milieu en klimaat.

Het deel dat ten zuiden van de poolcirkel ligt, kan hartje zomer rekenen op gemiddeld 40 tot 80 millimeter neerslag per maand. Onweer komt niet zo vaak voor. Gemiddeld worden er in Rusland tien tot twintig onweersdagen geregistreerd.

Wind

Orkanen en zware stormen komen in Rusland niet voor. Door de noordelijke ligging ligt het land compleet buiten bereik van orkaanactiviteit. Omdat er geen sterke aanvoerstromingen van wind over Rusland trekken, heeft het land te maken met relatief weinig wind. De grootste kans op krachtige wind heb je in het noordwesten – langs de kustgebieden – en het gebied dat grenst aan de Zwarte Zee. Vooral in de wintermaanden zorgt een koude valwind hier voor relatief sterke wind.

Klimaatcijfers

Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op langjarige gemiddelde klimaatstatistieken. De temperaturen worden weergegeven in graden Celsius (°C).

Meer klimaatinformatie

Klimaatcijfers zijn handig, maar bieden geen totaalbeeld van het klimaat en de mogelijke weersomstandigheden binnen een bepaalde periode. Hoe groot de kans op winters weer, (extreme) hitte of orkanen is vind je vaak niet terug in cijfers. Daarom bieden wij per maand handige extra klimaatinfo.