Het klimaat van Schotland

Schotland kent volgens het Köppensysteem een gematigd zeeklimaat (types Cfb), met relatief milde winters, redelijk warme zomers en neerslag gedurende het hele jaar. Het omringende zeewater zorgt voor een temperende werking op zowel warmte in de zomer als kou in de winter.

Schotland heeft de reputatie erg nat te zijn en dat klopt deels ook wel. De Schotse Hooglanden zijn nat, grijs en koel. Hier valt gemiddeld ongeveer 250 dagen per jaar neerslag, waarvan ongeveer op honderd dagen in de vorm van sneeuw. Grote delen van de Schotse Hooglanden zijn dan ook een redelijk groot deel van de winter bedekt met een flinke laag sneeuw. Ook het Zuid-Schotse Bergland, dat zich over vrijwel het hele zuiden van Schotland uitstrekt, is het vrij nat. Ook hier valt er in de winter geregeld sneeuw, maar minder frequent dan in de Schotse Hooglanden. Het centrale laagland, dat van Dumbarton en Glasgow in het westen tot Dundee, Edinburgh en Dunbar in het oosten loopt, is het nog iets minder nat dan in de hoger gelegen gebieden.

De hoeveelheden neerslag verschillen niet alleen tussen de verschillende hoogtes, ook van west naar oost zijn er duidelijke verschillen. Omdat het overgrote deel van de buien vanuit westelijke richting aangevoerd wordt, is het oostelijke deel van Schotland een stuk droger dan het westen. Vooral ten oosten van het Schotse Hoogland en het Zuid-Schotse Bergland merk je dat de bergen en heuvels grote delen van de neerslag al hebben opgevangen. Op eenzelfde breedtegraad kunnen over een afstand van slechts 150 kilometer verschillen in de hoeveelheid jaarlijkse neerslag voorkomen van meer dan tweeduizend millimeter. De natste plekken in de hooglanden zijn goed voor meer dan 3000 millimeter op jaarbasis, terwijl veel plaatsen langs de oostkust goed zijn voor maar 600 tot 800 millimeter. Dat is vergelijkbaar met de hoeveelheid neerslag in Nederland.

Ontdek de populairste vakantiebestemmingen in Schotland

Bekijk direct het klimaat van de populairste toeristische bestemmingen in Schotland:

Invloed van zee

Schotland ondervindt door zijn ligging in het noordwesten van Europa veel invloed van Atlantische Oceaan. Een groot deel van het jaar staat er een westelijke luchtstroom, die zorgt voor de aanvoer van vaak vochtige en in de winter relatief warme lucht. Veel van de neerslag valt in het westelijke deel van Schotland.

Het relatief warme zeewater dat door de Golfstroom uit zuidwestelijke richting naar Schotland stroomt, zorgt voor een opwarmend effect in de wintermaanden. Als Schotland dit warme zeewater niet zou hebben, zou het in de winter aanzienlijk kouder zijn. Nu heeft Schotland in de winter temperaturen die voor deze breedtegraad ruim aan de hoge kant zijn.

Frisse zomers

De zomers in Schotland zijn te koud voor een zon- en strandvakantie. In de centrale laaglanden en langs de oostelijke kustgebieden kan de temperatuur 's zomers overdag oplopen naar 17 tot 19 graden gemiddeld. In warme periodes, waar vooral sprake van is als er een krachtig hogedrukgebied ten noorden of noordoosten van Schotland ligt, kunnen de temperaturen richting de dertig graden schieten. Dergelijke zomerse omstandigheden zijn echter meer uitzondering dan regel, zomers weer in Schotland betekent meestal zo tussen de 22 een 25 graden. In grote steden als Glasgow en Edinburgh kan de warmte wat langer blijven hangen, waardoor het ook 's avonds op het terras nog aangenaam kan zijn.

In de Schotse Hooglanden en op de vele eilanden, zoals de Hebriden en de Shetlandeilanden, is het in de zomer een stuk koeler. Temperaturen overdag tussen de tien tot zestien graden, met mogelijke uitschieters naar iets boven de twintig graden, is wat je daar te wachten staat tijdens de warmste maanden (juli en augustus).

Mistig en grijs

Schotland heeft regelmatig te maken met mist, die verschillende oorzaken heeft. De mist in het Schotse Hooggebergte is vaak het gevolg van laaghangende bewolking. Het kan in de wintermaanden dagenlang mistig en donker zijn. Vooral in combinatie met motregen zorgt dit voor de kenmerkende foto's die je ziet van de Schotse bergen. In het najaar is er door heel Schotland vaak sprake van stralingsmist. Dit is mist die veroorzaakt wordt door verschillen in temperatuur tussen de natte grond en de lucht. Boven een besneeuwde oppervlakte zie je dit effect soms op dagen dat het zonnig is en er een dunne laag met mist over de grond hangt.

Langs de oostkust van Schotland is er in het late voorjaar soms sprake van mistbanken die vanaf zee het land binnendrijven. Dit wordt ook veroorzaakt door temperatuursverschillen, in dit geval door warme lucht boven nog relatief koel zeewater.

Het hele klimaat van Schotland zorgt voor veel dagen met bewolking. Depressies vanaf zee, een minder krachtige zon als gevolg van de ligging en de geografische omstandigheden zorgen ervoor dat veel dagen in Schotland grijs en somber zijn. Omdat de natuur geniet van dit klimaat en grote delen van Schotland buiten de winterperiode vaak fel groene kleuren tentoonspreiden, krijgt dit land zijn zo kenmerkende uiterlijk.

Wind

Onder de invloed van depressies die over zee aangevoerd worden heeft Schotland veel last van wind. Vooral in de hoger gelegen gebieden in het noorden staat er vaak een stormachtige wind en is ook de kans op stormen groot. Een andere plek waar de wind regelmatig vrij spel heeft, is het zuidwesten van Schotland. Bij de ergste stormen kan de windkracht tot kracht 10 of 11 (zwaar tot orkaanachtig) oplopen, af en toe wordt er zelfs orkaankracht (windkracht 12) gemeten. Van echte orkanen die voortkomen uit tropische depressies is in Schotland eigenlijk nooit sprake.

Klimaatcijfers

Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op langjarige gemiddelde klimaatstatistieken. De temperaturen worden weergegeven in graden Celsius (°C).

Meer klimaatinformatie

Klimaatcijfers zijn handig, maar bieden geen totaalbeeld van het klimaat en de mogelijke weersomstandigheden binnen een bepaalde periode. Hoe groot de kans op winters weer, (extreme) hitte of orkanen is vind je vaak niet terug in cijfers. Daarom bieden wij per maand handige extra klimaatinfo.