Het klimaat van de Filipijnen

De Republiek der Filipijnen is een archipel die uit ruim zevenduizend eilanden bestaat en die vrijwel altijd aangeduid wordt als “de Filipijnen”. Officieel mag Filippijnen (met dubbel ‘p’) ook gehanteerd worden, maar de schrijfwijze met een enkele ‘p’ is tegenwoordig meer gangbaar. In de Engelstalige benaming moet wel dubbel ‘p’ gebruikt worden (the Philippines).

Op de Filipijnen heerst een tropisch klimaat, met gedurende het hele jaar hoge temperaturen, een hoge relatieve luchtvochtigheid en veel neerslag. De hoeveelheid neerslag en het neerslagpatroon verschillen.

Regen

Veel gebieden binnen de Filipijnen kennen een duidelijk nat seizoen. Tijdens deze moessonperiode kan het soms dagen vrijwel aaneengesloten regenen. De exacte periode waarin de moesson heerst en de intensiteit verschillen per gebied. Zo hebben de oostelijke regio’s geen duidelijk droog seizoen en valt er in de periode november tot en met januari meer neerslag. Het centrale deel van de Filipijnen kent een gebied met het hele jaar vrijwel een gelijkmatig verspreide hoeveelheid regen, in westelijke richting overgaand in een zone waar de periode november tot en met april relatief droog is. Het westen van de Filipijnen, waar ook hoofdstad Manila ligt, kent een duidelijk droog seizoen (van november tot en met april) en een zeer nat seizoen (van mei tot en met oktober). Tijdens deze moessonperiode kunnen de hoeveelheden regen flink oplopen.

Manila registreert in de maanden juli, augustus en september gemiddeld 340 tot 400 millimeter regen per maand. De noordwestkust van het eiland Luzon is nog veel natter. Hier lopen de hoeveelheden in juli en augustus op naar gemiddeld 1000 tot 1200 millimeter per maand. In september komt er ook nog eens zo’n zevenhonderd millimeter uit de hemel gevallen. Op jaarbasis valt er in de Filipijnen iets minder dan duizend tot maar liefst bijna vijfduizend millimeter regen per jaar. Het droogste gebied is zuiden van de provincie Cotabato, waar per jaar gemiddeld ongeveer 960 tot 990 millimeter neerslag valt. De oostelijke kustgebieden van de eilanden Mindanao en Samar alsmede de regio Cordillera Administrative Region (CAR) zijn de natste gebieden van het land. Hier wordt gemiddeld per jaar tussen de vierduizend en achtenveertighonderd millimeter regen verwerkt.

Hitte

De Filipijnen kennen het hele jaar hoge temperaturen. Vrijwel het hele land kent gedurende het hele jaar overdag tropische hitte met maximumtemperaturen die tussen de 30 en 34 graden Celsius liggen. Het heetste wordt het in het westelijke deel van Luzon, waar voorafgaand aan het regenseizoen de thermometers vrijwel alle dagen 34 of 35 graden aanwijzen. Zodra de moessonperiode begint, zie je de maximumtemperaturen hier dalen naar 31 tot 32 graden. Omdat door het vele vocht de relatieve luchtvochtigheid enorm hoog is, voelt het enkele graden warmer aan dan dat het daadwerkelijk is. Vooral overdag merk je dat je zeer gemakkelijk transpireert, waardoor voldoende vocht (water) drinken noodzakelijk is als je op de Filipijnen verblijft. Direct langs de kust kan de luchtvochtigheid wat lager zijn dankzij de zee, in het binnenland moet je midden in de zomer rekenen op een luchtvochtigheid van ruim tachtig procent. In de berggebieden, zoals in centraal Luzon en Mindanao, wordt het over het algemeen minder heet dan in de lager gelegen regio’s. Zo is de gemiddelde middagtemperatuur in Baguio ‘slechts’ 21 graden in augustus tot 25 graden in de warmste maand (april). Niet voor niets dat deze stad een populair toevluchtsoord is voor wie de hitte elders in het land niet kan verdragen.

Orkanen

De Filipijnen liggen op een actieve aanvoerroute van tyfoons (orkanen) die vanuit de eilanden in de Grote Oceaan naar Azië trekken. Jaarlijks trekken zo’n vijftien tot vijfentwintig tyfoons door dit gebied, waarvan er gemiddeld zes tot zeven over de Filipijnen trekken. Met name het eiland Luzon wordt regelmatig getroffen door een tyfoon die door de harde wind en grote hoeveelheden neerslag voor veel ellende kan zorgen. Ieder jaar vallen er op de Filipijnen dodelijke slachtoffers als gevolg van de tyfoons. Door de enorme ontbossing die de afgelopen eeuw heeft plaatsgevonden krijgen wind en regen steeds meer vrij spel en lijkt de impact per decennium toe te nemen. Binnen een periode van honderd jaar is de hoeveelheid regenwoud afgenomen van ongeveer 70% van het totale landoppervlakte van de Filipijnen tot slechts 7% in het jaar 2010. Deze ontbossing heeft als gevolg dat water en modderstromen zich veel eenvoudiger kunnen verplaatsen. Het gevolg is meer schade en een grotere kans op slachtoffers. Het officiële orkaanseizoen duurt van eind juni tot begin december. De meest vernietigende orkanen in de Filipijnen lijken vooral in de maanden september en oktober voor te komen.

Op de Filipijnen worden tyfoons ook wel bagyo genoemd. Deze naam komt voort uit de recordregenval tijdens een tyfoon in de stad Baguio in juli 1911. Binnen één etmaal is er toen maar liefst 1168,4 millimeter regen gevallen, een hoeveelheid die gelijk staat aan wat er in Nederland in anderhalf jaar valt (!).

Zeewater

De temperatuur van het zeewater ligt, net als de luchttemperaturen, erg hoog. Het zeewater rondom de Filipijnen heeft een gemiddelde jaartemperatuur die iets onder de 29 graden ligt. In de wintermaanden is het zeewater, afhankelijk van de locatie, tussen de 27 en 28 graden. In de maanden juni, juli en augustus is het zeewater op zijn warmst, gemiddeld tussen de 29 en 30 graden.

Zonkracht

De zon is enorm krachtig op de Filipijnen. Vrijwel het hele jaar is de maximale uv-waarde van 11 mogelijk, slechts de maanden november, december en januari kunnen iets minder krachtig zijn. De sterke uv-straling is voor de menselijke huid een gevaar. Het directe risico is verbranding van de huid, bij veelvuldige blootstelling neemt het risico op huidziektes sterk toe.

Klimaatcijfers

Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op langjarige gemiddelde klimaatstatistieken. De temperaturen worden weergegeven in graden Celsius (°C).

Meer klimaatinformatie

Klimaatcijfers zijn handig, maar bieden geen totaalbeeld van het klimaat en de mogelijke weersomstandigheden binnen een bepaalde periode. Hoe groot de kans op winters weer, (extreme) hitte of orkanen is vind je vaak niet terug in cijfers. Daarom bieden wij per maand handige extra klimaatinfo.