Het klimaat van Spanje

Hoewel velen bij Spanje denken aan warm zomers weer, gaat dat niet altijd op. De zomermaanden zijn inderdaad droog en warm tot zeer warm, maar in de wintermaanden kan het in grote delen (erg) winters zijn. Dat heeft vooral te maken de aanwezigheid van berggebieden en het ontbreken van de invloed van de Middellandse Zee in het binnenland en noordwesten van Spanje.

Volgens het Sydow-Wagner klimaatsysteem heeft Spanje 3 klimaatgebieden:
- de eilanden en de kustgebieden in het zuiden en oosten hebben een mediterraan klimaat
- het centrale binnenland heeft een landklimaat
- het noorden en noordwesten heeft een zeeklimaat

Binnen de klimaatclassificatie van Köppen-Geiger is er vooral sprake van B en C-klimaten, met in de hogere gelegen delen D en zelfs E-klimaten. Voor de kustgebieden van Spanje is er grotendeels sprake van een warm mediterraan klimaat, met milde nattere winters en warme droge zomers. De drogere klimaattypes zijn vooral in het binnenland te vinden.

De favoriete vakantiebestemmingen in Spanje

Bekijk direct de klimaatinfo van de favoriete Spaanse bestemmingen

Hitte

De eerste voorjaarswarmte wordt normaal gesproken waargenomen in het uiterste zuiden van Spanje en op de Canarische eilanden. In maart kan de temperatuur daar al richting de 25 graden gaan. Voor het grootste deel van Spanje geldt dat het vanaf mei vrijwel overal warm wordt en die warmte houdt over het algemeen tot september aan, in sommige gebieden zelfs tot eind oktober.

Hittegolven zijn in delen van Spanje tijdens de zomer ook geen uitzondering. Langs alle costa's en centraal-Spanje heb je kans op hittegolven met temperaturen rond of zelfs boven de 40 graden. In de zomer betekent een vakantie in Spanje vrijwel gegarandeerd warm weer.

De stad Sevilla in het zuidwesten behoort zelfs tot één van de warmste steden ter wereld tijdens de maanden juli en augustus. Temperaturen boven de 35 graden zijn heel normaal en regelmatig zijn er uitschieters richting de 44/45 graden. Niet voor niets dat heel veel locals de siësta hier in ere houden. De hoogst gemeten officiële temperatuur in Spanje bedraagt 47,6 graden Celsius. Deze recordtemperatuur werd op 14 augustus 2021 in La Rambla in de provincie Córdoba gemeten.

Winter in Spanje

Tijdens de wintermaanden kan het in delen Spanje vrij koel zijn. Dit is in tegenstelling tot het beeld dat veel Nederlanders van Spanje hebben. Het noordelijke gelegen deel (ten zuiden van de Pyreneeën) en centraal Spanje hebben in de winter een vergelijkbaar weertype als dat van ons. Temperaturen die gemiddeld enkele graden boven het vriespunt liggen, geregeld nachtvorst en kans op winterse neerslag in de vorm van sneeuw, hagel en ijzel. Ook de noordoostkust (Catalonië) en de noordkust (Baskenland) kunnen te maken krijgen met winterse buien en overlast als gevolg van dat weer. Het gebeurt niet vaak, maar het is in de winter zeker mogelijk dat je op de stranden van bijvoorbeeld een kuststad als Barcelona een witte laag ziet. In de berggebieden Sierra Nevada en de Pyreneeën is winters weer met redelijk veel sneeuw normaal op de hogere hoogtes. Dit zorgt ervoor dat je vanaf pakweg december tot ver in het voorjaar aan wintersport kunt doen in Spanje.

Extreem winters weer

De winter van 2020/2021 is er eentje die een deel van de Spanjaarden niet zo snel zal vergeten. Opmerkelijk koude lucht teisterde het vasteland van Spanje. In januari 2021 leidde dit tot een aantal gevallen van extreem weer. Zo is het kouderecord voor Spanje tot twee keer toe verscherpt. Op 6 januari 2021 werd door het op 2305 meter hoogte gelegen officiële meetstation van Clot de la Llanca in Catalonië een laagste temperatuur van -34,1 graden gemeten. Een dag later werd dit record alweer verbroken. In Vega de Liordes werd toen een record minimumtemperatuur van -35,8 graden gemeten.

Het binnenland werd diezelfde week getroffen door ongebruikelijke hoeveelheden sneeuwval. Het kan sneeuwen in het binnenland van Spanje, maar vaak blijft dit beperkt tot redelijk kleine hoeveelheden. In de Spaanse hoofdstad Madrid was men dan ook zeer verrast toen er binnen twee dagen tijd een pak sneeuw viel dat op sommige plekken wel 50 tot 60 centimeter hoog was. Ingesneeuwde auto's en barre rijomstandigheden in Madrid waren ineens wereldnieuws.

Overwinteren

Spanje is een populaire bestemming om te overwinteren. De Costa Blanca aan de oostkust is erg populair onder overwinteraars vanwege het aangename milde klimaat tijdens de wintermaanden. De temperatuur zit dan gemiddeld zo rond de 15 tot 18 graden en deze streek is ook tijdens de wintermaanden vrij droog. De Costa del Sol biedt vrijwel gelijke temperaturen, maar is in de winter iets natter. Het is vaak een kwestie van wat geluk hebben. Soms heb je een week vol heerlijk zonnig weer, soms heb je te maken met een periode waarin er vooral sprake is van bewolkt weer met geregeld regen.

Voor een echte winterzonvakantie, met temperaturen van minstens 22 tot 25 graden, moet je in Spanje wat geluk hebben. In het zuiden zijn dit soort temperaturen mogelijk in de maanden maart en april. De Costa Blanca is een andere streek waar je het geluk kunt hebben dat er tijdens het winterseizoen (november t/m april) goede stranddagen voorkomen. De grootste kans op zomers weer in de winter heb je in de zuidelijke regionen van Gran Canaria en Tenerife.

Spanje ontdekken

Om het binnenland of de leuke dorpen van Spanje te ontdekken is een huurauto in Spanje bijna een must. Je kunt deze tegenwoordig gemakkelijk vooraf huren. Hierdoor voorkom je dat je ter plaatse teveel betaalt voor je huurauto. Op momenten dat het druk is, zoals tijdens de zomervakantie, is het aanbod van huurauto's soms kleiner dan de vraag. Door vooraf je auto te reserveren weet je zeker dat je lekker op pad kunt in Spanje.

De mooiste stedentrip bestemmingen in Spanje

Bekijk direct het klimaat van de mooiste steden in Spanje.

Canarische Eilanden

Hoewel de Canarische Eilanden officieel bij Spanje horen, is het klimaat afwijkend van het vasteland van Spanje. Dit is omdat de eilanden geografisch bij Afrika liggen. In de wintermaanden is het gemiddeld warmer dan op het vasteland, in de zomer is het meestal minder heet dan langs de Spaanse costa's.

Uitzonderingsgevallen zijn oostenwinden die zeer warme lucht uit de Sahara meenemen en de temperaturen op kunnen laten lopen tot boven de 40 graden. Deze wind wordt sirocco genoemd, indien het gepaard gaat met vele woestijnstof noemt men dit verschijnsel Calima. Je ziet dan vrijwel geen hand voor ogen en dat in combinatie met extreme hitte maakt het zeer onaangenaam. Zulke omstandigheden duren gelukkig nooit lang.

In de winter is het op de Canarische Eilanden vaak lenteachtig, hoewel slecht weer met veel wind en neerslag zeker tot de mogelijkheden behoren. Vooral als er boven West-Europa sterke hogedrukgebieden liggen zorgt dat tijdens de periode november tot en met februari geregeld voor veel regen en wind.

Neerslag

Gemiddeld genomen is Spanje een vrij droog land, waarbij er een redelijk grote variatie is in de plekken en periodes waar en wanneer de neerslag valt. De autonome regio's Castilla-Léon en Aragón in het noordelijke binnenland zijn relatief droog, net als delen van Andalusië, de Costa Blanca en het binnenland ten oosten en zuidoosten van Madrid. In deze gebieden valt op jaarbasis minder dan 500 mm neerslag, waarvan het grootste deel in de winterperiode.

Het noordelijk en noordwestelijke deel van Spanje is relatief het natste, ook in het voor- en najaar valt daar geregeld neerslag. De periode mei tot oktober is de droge periode, hoewel in vrijwel heel het land er altijd kans is op een stevige onweersbui. Soms kan slecht weer tijdens de zomermaanden zelfs een paar dagen aanhouden.

Klimaatcijfers

Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op langjarige gemiddelde klimaatstatistieken van de Spaanse hoofdstad Madrid. De temperaturen worden weergegeven in graden Celsius (°C).

Meer klimaatinformatie

Klimaatcijfers zijn handig, maar bieden geen totaalbeeld van het klimaat en de mogelijke weersomstandigheden binnen een bepaalde periode. Hoe groot de kans op winters weer, (extreme) hitte of orkanen is vind je vaak niet terug in cijfers. Daarom bieden wij per maand handige extra klimaatinfo.